<<< menu        <<<-- wstecz

Biżuteria DANUTY KOBIELSKIEJ

zdjęcia z wenisażu i prezentacji prac twórców >>>>

Muzeum w Gliwicach od lat kolekcjonuje współczesną srebrną biżuterię artystyczną. Kolekcja obejmuje obiekty powstałe na przestrzeni ostatniego półwiecza, autorstwa polskich twórców. W styczniu zaprezentujemy wystawę monograficzną poświęconą jednej z wybitnych postaci polskiego powojennego złotnictwa artystycznego - Danuty Kobielskiej.

Rozpoczęła swoją drogę twórczą nietypowo. Zamierzała zostać architektem, ale - jak sama mówi - "wielka płyta" nie dawała wielkich możliwości twórczych. Już od 1956 r. zaczęła projektować biżuterię, traktując to zajęcie początkowo jak hobby. Studia na wydziale architektury Politechniki Warszawskiej, które ukończyła 1951 roku, w znakomity sposób rozwinęły jej zdolności plastyczne i stanowiły solidną podstawę do eksperymentowania w tworzeniu przestrzennych kompozycji w niewielkiej skali, jakimi są niewątpliwie obiekty biżuteryjne. Wkrótce, z mężem - Szczęsnym, wspólnie zaczęli wykonywać biżuterię. Pierwszym surowcem do wyrobu biżuterii były przedwojenne srebrne monety walcowane na blachę. W 1959 r. artystka zajęła się zawodowo projektowaniem biżuterii, podejmując pracę w Spółdzielni Pracy Usług Plastycznych i Przemysłu Artystycznego ORNO, gdzie pracował także jej mąż. Wkrótce Danuta Kobielska została kierownikiem artystycznym i projektantem biżuterii na zamówienie indywidualnych klientów. Projekty realizowano w pracowniach ORNO w krótkich seriach. W 1962 roku artystka zostaje członkiem ZPAP. Okres pracy w spółdzielni pozwolił przekształcić hobby w zawód, pozwalając na zdobycie umiejętności warsztatowych. W 1964 r. Danuta Kobielska wraz z mężem rozpoczęła samodzielną działalność artystyczną, odchodząc z ORNO. Lata 60-te to jednak okres reglamentowanej dystrybucji srebra, więc Kobielscy pozostawali w związkach z instytucjami, w gestii których był przydział kruszcu. Były to spółdzielnia "Plastyka" i Wytwórnia Wyrobów Jubilerskich "Jubiler".

Od 1964 roku wraz z mężem rozpoczęła pracę we własnej pracowni w Warszawie . Pracownia służyła również jako miejsce spotkań z klientami. Danuta Kobielska rozmawiając z klientem od razu rysowała projekt biorąc pod uwagę nie tylko swoją wizję plastyczną, ale także zwracając uwagę na wygląd, wzrost, sposób ubierania się zamawiającego. I często od razu przedstawiała propozycje następnie dopracowując je następnie i własnoręcznie wykonując. Z tego okresu i z okresu pracy w ORNO zachowała się bogata dokumentacja, wymuszona poniekąd wymogami biurokratycznymi rejestrowania, wszystkich sztuk biżuterii wykonywanych przez artystów, będąca doskonałym zapisem twórczych zmagań.

Danuta Kobielska rozpoczęła pracę jako projektantka biżuterii, operując dzisiejszym językiem - jako designer, stopniowo wgłębiając się w tajniki rzemiosła. Sama mówi, że wykonywanie biżuterii trochę ją niecierpliwiło. Jednak jej inwencja jako projektantki, zmusiła ją do zajęcia się wykonawstwem, aby precyzyjnie realizować swoje pomysły. Wśród projektów Kobielskich oprócz biżuterii znalazły się także drobne przedmioty ze srebra takie jak ramki na zdjęcia, etui na szminkę czy puderniczki. Jednak szczególnie fascynujące było dla niej projektowanie biżuterii. Projektowała dużo, stale poszukując nowych technik i form wyrazu. Lata 70-te to okres, w którym artystka wystawia swoje prace na licznych wystawach krajowych i zagranicznych, ugruntowując swoją pozycję w środowisku.

W prowadzonej przez siebie dokumentacji wyróżniła 13 różnych typów formalnych biżuterii swojego autorstwa. Komponowała biżuterię nie przez pryzmat użytkowości, ale z wielkim dla niej poszanowaniem. Biżuterię autorstwa Kobielskiej "da się nosić". Jej biżuteria jest duża, szczególnie pierścienie. Ulubioną formą wypowiedzi, którą stosowała w naszyjnikach, pierścieniach, broszach, bransoletach czy koliach jest operowanie cienkim drutem srebrnym jak kreską. Polegała na użyciu cienkiego drutu o średnicy 0,5 mm, który układała pasmowo. W tej technice powstawała biżuteria, która mimo swej masywności miała niezwykłą delikatność. Miękkość pasmowo położonego drutu, sprawiała wrażenie jakby srebro otulało zdobinę, jednocześnie często pełniąc funkcje konstrukcyjne. W efekcie przedmioty wykonane tą techniką sprawiają wrażenie absolutnej, nieomal organicznej jednorodności. Inspiracją do tworzenia biżuterii stawały się dla projektantki często same zdobiny - kamienie, muszle, macica perłowa. Ich forma, barwa wydaje się być w wielu przypadkach decydująca. Sama artystka charakteryzując swoją biżuterię nazywa jej formy używając określeń o konotacjach organicznych: "żabie oczy", "kapusty". Niektóre sztuki biżuterii opatrzone są tytułami jak brosza - "Pająk", kolia "Broda" czy bransoleta - "Warkocz". Kobielska z dużą swobodą posługuje się zarówno formą ażurową jak i zwartą, opartą o kompozycje z blachy srebrnej, na którą nałożone są zdobiny. Plastyczność form osiąga także patynując niektóre partie lub dla wzmocnienia efektu stosując czarną lub czerwoną emalię w partiach tła. Formy biżuterii są raz bogate, dekoracyjne innym razem nieomal ascetyczne, oparte o kaligraficzną prostotę. Na wystawie pokażemy także kartotekę prac Danuty Kobielskiej, którą tworzyła przez 40 lat. Rysunki projektowanej przez nią biżuterii: rysowane tuszem i podkolorowywane akwarelą.

Zapraszając Państwa na wystawę w Gliwicach, mamy nadzieję, że prezentacja biżuterii jednej z "dam polskiego złotnictwa powojennego" da Państwu możliwość poznania twórczości Danuty Kobielskiej od najwcześniejszych prac jeszcze z okresu ORNO, a skończywszy na pracach z 2003 r. Ich różnorodność i bogactwo formalne z pewnością będzie ciekawą prezentacją drogi twórczej artystki. Wystawie towarzyszy katalog oraz sprzedaż współczesnej polskiej biżuterii artystycznej.

Pozdrawiam serdecznie     Elżbieta Dębowska

Autorem załączonych fotografii jest Wiktor Hombek.

Wystawa: Biżuteria Danuty Kobielskiej
Komisarz wystawy: Elżbieta Dębowska
Muzeum w Gliwicach
Willa Caro
ul. Dolnych Wałów 8a; 44-100 Gliwice
16.01 - 21.03.2004


<<< menu        <<<-- wstecz

Copyright © 2000 - 2004 STFZ. Wszystkie prawa zastrzeżone.