Wszystkie osoby zainteresowane, w tym szczególnie czytelników biuletynu zapraszamy do przesyłania informacji o działaniach związanych z twórczością złotniczą, wystawach, inicjatywach. Z przyjemnością będziemy publikować je w kolejnych edycjach. Będziemy również wdzięczni za rozpowszechnianie informacji o naszym Biuletynie.

■ Lipiec i sierpień 2005 to dla "braci złotniczej" w Polsce czas odpoczynku.

Do galerii dotarły już prace przygotowane dla publiczności odwiedzającej Polskę w czasie wakacyjnych wojaży, jesienne konkursy jeszcze nie tak blisko...
Czas na wakacje!

■ W lipcu 2005 roku Stowarzyszenie Twórców Form Złotniczych podjęło współpracę z miesięcznikiem "Zegarki&Biżuteria", wydawanym przez wydawnictwo UNIT. Właścicielem wydawnictwa jest Ebner Gruppe Ulm, wydawca m.in. niemieckojęzycznego czasopisma "Schmuck Magazin" (www.schmuckmagazin.de). Otrzymaliśmy możliwość swobodnego publikowania artykułów oraz aktualnych informacji. Bardzo się cieszymy, że obok "INFO" (kolportowanego wewnątrz Stowarzyszenia) i niniejszego biuletynu możemy również w miesięczniku regularnie informować o działaniach polskich twórców i galerii wspierających rozwój polskiej sztuki złotniczej. Przykro nam, że podjęcie kolejnych obowiązków wpłynęło na opóźnienie w wydaniu kolejnego numeru biuletynu "Co słychać w złotniczej Polsce". Postaramy się w przyszłości już nie zaniedbywać naszych prenumeratorów!

■ Wspominając o miesięczniku "Zegarki&Biżuteria" nie zapominamy o innym wydawnictwie, które również informuje o ważnych wydarzeniach dotyczących złotnictwa artystycznego, tj. "Polskim Jubilerze". Na łamach tego - obecnie dwumiesięcznika - regularnie pojawiają się informacje o ważniejszych wydarzeniach z dziedziny złotnictwa artystycznego, zdjęcia prac i informacje cenne dla artystów. Informacje o aktualnym numerze możemy znaleźć na stronie www.polskijubiler.pl.

■ Od 3 lipca do końca września 2005 w Muzeum Sztuki Złotniczej w Kazimierzu Dolnym nad Wisłą swoje prace prezentowali Grażyna Czarnecka-Majewska i Michał Majewski. Artyści w swojej twórczości zajmują się m.in. rzeźbą, medalierstwem, rysunkiem, malarstwem i biżuterią. Właśnie formy złotnicze złożyły się na letnią prezentację pt. "Przestrzeń wewnętrzna". (www.stfz.art.pl/2005/kaz07.html).

Obecnie tylko niewielka część zbiorów kazimierskiego muzeum jest eksponowana w tzw. Dzwonnicy - budynku, którego niewielkie rozmiary znacznie ograniczają ekspozycję zbiorów Muzeum. Po latach problemów wydaje się, iż wiele z nich zostanie pozytywnie rozwiązane, gdyż według ostatnich informacji od kierownika Muzeum Sztuki Złotniczej Pani Kustosz Anieli Ryndziewicz, pojawiła się realna szansa na kontynuowanie odbudowy budynku Muzeum w jego pierwotnej lokalizacji przy rynku kazimierskim, oraz rusza wreszcie projekt ekspozycji rekonstrukcji starego warsztatu złotniczego.
strona muzeum >>>>     wystawy w muzeum >>>>

■ W dniach 18 - 24 lipca 2005 we Florencji (Włochy) odbyła się wystawa pt. "Śląskie lato w Toskanii". Galeria Sztuki w Legnicy - organizator ekspozycji - przygotowała prezentację mającą na celu promocję Polski i polskiej kultury współczesnej w jej regionalnym - dolnośląskim wydaniu. Na wystawie znajdą się obrazy, rysunki, grafiki i rzeźby (50 prac) wykonane przez artystów pochodzących z Dolnego Śląska oraz prace złotnicze 30 artystów z całej Polski, której kolekcję Galeria buduje od lat.

Ten rodzaj retrospektywnego podsumowania, obejmującego okres 1995-2005 z pewnością może być traktowany jako reprezentatywny przegląd aktualnej kondycji eksperymentalnego złotnictwa w Polsce. Wystawa pokazuje wszystkie, najbardziej charakterystyczne postawy twórcze - począwszy od tendencji geometrycznych, które obecnie znajdują swoją niezmienną kontynuację w kolekcjach designerskich oraz biżuterii związanej ze wzornictwem przemysłowym, poprzez eksperymenty formalne, związane z zastosowaniem tworzyw poza jubilerskich, aż po wypowiedzi artystyczne o charakterze narracyjnym i konceptualnym, traktujące biżuterię jako środek wizualnej komunikacji. (www.stfz.art.pl/legnica/2005florencja.html)

Wystawie towarzyszył katalog/broszura z 34 zdjęciami prac złotniczych (zdjęcia prac >>>>).

■ 26 lipca 2005 w Krakowie można było zobaczyć prace trzynastu wybitnych artystek z Wielkiej Brytanii. W wystawie uczestniczyły Jane Adam, Laura Baxter, Katie Clarke, Carla Edwards, Katy Hackney, Yoko Izawa, Hannah Lamb, Alison Macleod, Kathie Murphy, Angela O'Kelly, Kaz Robertson, Kayo Saito, Tanja Ufer.

Andrzej Bielak w swojej Galerii (www.galeriabielak.pl) stara się oprócz prezentacji prac czołowych polskich projektantów pokazywać współczesną biżuterię europejską. Po wystawach prac złotniczych z Niemiec, Szwecji, Izraela, Rosji i Hiszpanii, przyszła kolej na biżuterię brytyjską. Wystawa jest efektem współpracy z londyńską galerią flow. Podczas wizyty jej właścicielki w Krakowie padła propozycja pokazania prac polskich w Londynie, a brytyjskich w Krakowie. W maju br. w Londynie odbył się wernisaż wystawy 17 czołowych polskich artystów złotników (www.stfz.art.pl/2005/flow.html), w lipcu trzynaście projektantek zaprezentowało swoje prace w Krakowie. (www.stfz.art.pl/2005/ab07-2.html)

■ W sierpniu 2005 roku w Galerii YES odbyła się kolejna odsłona wystawy "GRUPY SZEŚĆ" - prac piątki artystów, w ostatnich latach szczególnie często przypominających o sobie. Pierwsza prezentacja wystawy pt. "Wobec" odbyła się w marcu w sopockiej Kiński Galery (www.stfz.art.pl/2005/6.html). W sierpniu również goście Galerii YES mogli zobaczyć tę naprawdę ciekawą wystawę.

■ W czerwcu 2005 ukazał się 82 numer INFO - wewnętrznego biuletynu adresowanego do członków STFZ, galerii rekomendowanych przez STFZ, naszych członków honorowych i wspierających. Wśród informacji szczególnie ważne jest publikacja warunków Ogólnopolskiego Otwartego Konkursu Biżuterii Artystycznej "PREZENTACJE 2005" oraz inicjatywa rozpoczęcia prac przy katalogu jubileuszowym z okazji 15-lecia STFZ, a publikującym prace i sylwetki członków Stowarzyszenia.

Wiadomości sprzed lat

■ 20 czerwca 1998 roku obył się w Krakowie w galerii Camelot wernisaż wystawy CAMELOT 1116. Ta szósta z cyklu CAMELOT wystawa o ustalonej już wysokiej renomie była, jak czytamy w jej katalogu, pomyślana jako Międzynarodowe Biennale Biżuterii Artystycznej. Nikt z nas nie przewidywał wówczas, iż będzie to ostatnia wystawa z cyklu CAMELOT. Jak już podawaliśmy, wystawy CAMELOT otwarły w Polsce nowy rozdział w historii naszych konkursów i wystaw złotniczych, zyskując tym stałe miejsce w dziejach polskiego współczesnego złotnictwa artystycznego. Wystawa CAMELOT 1116 prezentowana była w następujących miejscach:

• Galeria CAMELOT, Kraków, ul. Św. Tomasza 17 w dniach od 20 czerwca do dnia 24 czerwca 1998 roku
• Galeria SKARBIEC, Kraków, ul. Grodzka 35 w dniach od 25 czerwca do dnia 10 lipca 1998 roku
• Muzeum Sztuki Złotniczej, Kazimierz Dolny, Rynek 19 w dniach od 12 lipca 1998 do dnia 31 sierpnia 2005 roku
• Muzeum w Gliwicach, Gliwice, ul. Pod Murami 2, w dniach od 9 września 1998 do dnia 11 października 1998 roku
• Państwowa Galeria Sztuki ZACHĘTA, Warszawa, Plac Małachowskiego 2 w dniach od 16 października 1998 roku do dnia 18 października 1998 roku
• Galeria Sztuki Złotniczej, Wrocław, Plac Solny 4, w dniach od 24 paziernika 1998 do dnia 24 listopada 1998 roku

W skład jury wystawy konkursowej CAMELOT 1116 wchodzili: Barbara Łodzińska, Andrzej Bielak, Zdzislaw Lelek, Joachim Sokólski, a zza granicy: dr. Christianne Weber Stöber z Niemiec (historyk sztuki, sekretarz generalny Gesselschaft für Goldschmiedekunst), i Christophe Burger z Francji (artysta złotnik, vice przezydent stowarzyszenia twórczego Corpus).

Na wystawę zakwalifikowano prace 23 autorów z 4 krajów. Nagrody otrzymali: Dieter Haefke (nagroda główna), Ewa Chycińska-Ogrodowska, Jacek Byczewski, Jacek Kobiński, Achim Gersmann, nagrodę specialną - wystawę indywidualną w kazimierskim Muzeum Sztuki Złotniczej otrzymała Ewa Chycińska-Ogrodowska.  zdjęcia prac >>>>

Katarzyna Rzehak opatrzyła katalog tekstem wstępu zatytułowanym "Powroty", opisującym eksponowane prace ze zwróceniem uwagi na ewolucję wyrazu artystycznego wystaw CAMELOT.

■ Biżuteria w stylu polskim latem 1920 roku w Warszawie

W sierpniu, jak co roku, tradycyjnie obchodziliśmy rocznicę Bitwy Warszawskiej 1920 roku. Poniższy tekst wyjaśnia, co ta szacowna rocznica ma wspólnego z polskim złotnictwem artystycznym.

Historia Polski to historia wojen; stąd mogłoby się wydawać, iż to przede wszystkim sprawy wojenne, militarne znajdowały się w centrum zainteresowania życia społecznego Polaków, szczególnie w okresie walk niepodległościowych i licznych powstań narodowych XIX i XX wieku. Mówią, iż "Inter armas silent muzae" - "Wśród szczęku oręża muzy milczą". A jednak wystarczy zapoznać się bliżej z naszą kulturę i sztuką tamtych czasów nieustających walk, aby dojrzeć, jak wielkim zainteresowaniem cieszyła się wówczas muzyka Chopina, poezje naszych wieszczów narodowych, proza noblisty Henryka Sienkiewicza czy malarstwo pendzla licznych mistrzów. Ukazuje to doniosłą rolę odgrywaną w tamtych czasach przez sztukę, i wielką potrzebę naszych pradziadów obcowania na codzień ze sztuką.

Można by pomyśleć, iż owo społeczne zapotrzebowanie na sztukę dotyczyło dzieł z zakresu sztuk pięknych. Tymczasem okazuje się, iż odradzające się na przełomie XIX i XX wieku sztuki użytkowe cieszyły się nie mniejszym zainteresowaniem i estymą Polaków.

Tuż po odzyskaniu niepodległości w roku 1918 po przeszło stuletnim nieistnieniu państwowości polskiej nasze młode państwo było bardzo szybko wystawione na ciężką próbę. Była nią wojna z Rosją Radziecką w roku 1920. Latem roku 1920 liczna i potężna Armia Czerwona w swym marszu na zachód doszła aż pod Warszawę. Bitwa Warszawska zwana też Cudem nad Wisłą zwieńczona polskim zwycięstwem w sierpniu 1920 roku powstrzymała inwazję Armii Czerwonej na zachód Europy, a nam dała prawie 20 lat pokoju. Zwycięstwo osiągnięto niewyobrażalnym wysiłkiem całego narodu.

W tej sytuacji zdawać by się mogło, iż nikt nie miał czasu ni chęci interesowania się sztuką, szczególnie w szykującej się do obrony Warszawie. Tymczasem pismo Placówka, Warszawa, z dnia 15 maja 1920 roku, zeszyt 9, na stronie 230 we wkładce ilustrowanej podaje co poniżej (zachowujemy oryginalną pisownię opublikowanego w Placówce tekstu):

Konkurs na klejnoty polskie

W lokalu Towarzystwa zachęty do sztuk pięknych rozstrzygnięto konkurs na "klejnoty w stylu polskim", ogłoszony przez firmę "Wincenty Wabiński i S-ka" mieszczącą się w hotelu Europejskim, a przy poparciu i pośrednictwie ministerstwa kultury i sztuki. Konkurs ten obudził zainteresowanie niezwykłe, a choć miał charakter zamknięty czyli w ograniczonem kole artystów, wybranych przez ministerstwo, nadesłano prac 80 na konkurs i 16 poza konkursem.

Sąd konkursowy tworzyli pp: delegat ministerstwa kultury i sztuki, p. Jan Skotnicki, starszy cechu złotników i jubilerów, p. Lipczyński, p. Borowski, prof. Lalewicz, p. Handelsmannowa, p. Połtawski, por. Szreniawa-Rzecki, i p. Wincenty Wabiński.

Z prac nadesłanych sąd przyznał jednogłośnie nagrodę I w sumie pięciu tysięcy marek p. Mieczysławowi Kotarbińskiemu za broszę, wyobrażającą Twardowskiego na księżycu; nagrodę II w sumie mk. 3000 - p. Ludwikowi Pugetowi za za broszę o polskich motywach ornamentacyjnych; nagrodę III mk. 2000 - p. Bartłomiejczykowi za broszę z wyobrażeniem ułana polskiego.

Pozatem sąd zakwalifikował do zakupu i wykonania prace: L. Pugeta, M. Kotarbińskiego, Fr. Polkowskiego, oraz - poza konkursem - p. Łagowskiego.

Sąd wyraził życzenie, aby wyniki tego ze wszech miar ciekawego i niezwykłego konkursu były spopularyzowane za pośrednictwem wystawy. Wobec tego wystawa prac konkursowych odbędzie się w salonach Zachęty.

Prace nagrodzone nadają się do reprodukcji jubilerskiej zarówno w postaci klejnotów bardzo kosztownych jak tanich - zależnie od użytego materiału - złota, czy srebra i kamieni oraz emalji. Wobec tego pierwsze polskie klejnoty z dobrze pomyślanego konkursu zdobędą sobie niewątpliwie popularność.

Ciekawe, jak w obliczu zagrożenia wyglądało zapotrzebowanie na sztukę, w tym sztukę złotniczą innych społeczeństw. Sądzę iż odpowiedź na takie pytanie może być interesującym przyczynkiem do rozważań nad rolą sztuki ze złotnictwem włącznie w kulturze danego społeczeństwa.